บทที่ 3 วิวัฒนาการของการศึกษาไทย

บทที่ 3 วิวัฒนาการของการศึกษาไทย

คำถามทบทวน

1.แนวคิดทางการศึกษาของไทยยุคก่อนมีระบบโรงเรียน มีสาระสำคัญอะไรบ้าง
      ตอบ การศึกษาของไทยยุคก่อนมีระบบโรงเรียน มีวัดเป็นแหล่งให้ความรู้ โดยมีพระภิกษุเป็นผู้สอนเพียงเพื่อประกอบอาชีพ วิชาความรู้ที่ถ่ายทอดไม่มีจดบันทึก อาศัยการท่องจำ

2. สมัยกรุงสุโขทัยกับกรุงศรีอยุธยา การจัดการศึกษาเหมือนกันหรือต่างกันอย่างไรอธิบาย
     ตอบ แตกต่างกัน เพราะ สมัยสุโขทัยนั้นจะมีเนื้อหาที่สอนคือ แบบไตรภาคคือการอ่าน เขียน และคิดเลข สถานที่สอนหนังสือคนทั่วไปคือที่ราชสำนักและพระแท่นมนังคศิลากลางดงตาล การจักการศึกษาเป็น4 องค์คือ จริยศึกษา พลศึกษา พุทธิศึกษา และหัตถศึกษา ซึ่งเน้นเกี่ยวกับหลักคำสอนของพุทธศาสนา   ส่วนในสมัยกรุงศรีอยุธยา มีการจัดการศึกษาที่วัดและบ้านและมีหน้าที่อบรมเด็กนักเรียน และมีความก้าวหน้าทางด้านการศึกษา มีการแต่งหนังสือแบบเรียนขึ้นมาเป็นเล่มแรก คือ หนังสือจินดามณี และยังมีการติดต่อกับฝรั่ง ส่งผลให้มีการจัดตั้งโรงเรียนสอนศาสนาคริสต์ขึ้นอีกด้วย

3. อิทธิพลชาวตะวันตกที่มีผลต่อการศึกษายุคก่อนมีระบบโรงเรียนมีอะไรบ้าง
     ตอบ   การเข้ามาเผยแพร่ศาสนาอย่างจริงจัง โดยมีการจัดตั้งโรงเรียนขึ้น มีการจัดการสอนภาษา และมีการปฎิรูปการศึกษาให้เทียบเท่ากับกับตางชาติ

 4. การจัดการศึกษาสมัยกรุงธนบุรีและสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น มีความก้าวหน้าอย่างไร
      ตอบ การจัดการศึกษาสมัยกรุงธนบุรีและสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นเริ่มนำวิทยาการใหม่ จัดพิมพ์ตำราเรียน เป็นจุดเริ่มต้นการปฏิรูปการศึกษาไทย

5. แบบเรียนเล่มแรกของไทยชื่อ เกิดในสมัยใด ตรงกับรัชกาลใด มีที่มาอย่างไร
      ตอบแบบเรียนเล่มแรกของไทย ชื่อจินดามณี สมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เกิดอยู่ในสมัยอยุธยา มีที่มาจากการที่ฝรั่งเศสได้ติดต่อค้าขาย เผยแพร่ศาสนาคริสต์ ตั้งโรงเรียนสอนศาสนาคริสต์ สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเกรงว่าคนไทยจะหันไปเข้ารีตและนิยมฝรั่ง จึงทรงรับสั่งให้พระโหราธิบดีแต่งหนังสือแบบเรียนภาษาไทยเป็นของตนเองขึ้น

6. การจัดการศึกษาภาคบังคับ มีลักษณะอย่างไร จงอธิบาย ยกเหตุผล
      ตอบ การกำหนดขอบเขตการศึกษาขั้นต่ำให้แก่ประชาชนทุกคน เพราะว่าการศึกษาเหล่านี้เป็นพื้นฐานของการพัฒนาศักยภาพของมนุษย์

7. การจัดการศึกษา ไทยที่เรียกว่า มาติกาศึกษา เป็นอย่างไร จงอธิบาย ยกเหตุผล
     ตอบ การศึกษาที่มีองค์ประกอบในการศึกษาที่พร้อม ครบถ้วน ซึ่งมาติกาการศึกษามีอยู่ด้วยกัน 8 มาติกา คือ

         1.ตำบลที่เล่าเรียนในอดีตคือ ที่ตั้งของวัด และในปัจจุบันคือ ที่ตั้งของโรงเรียน
         2.โรงเรียน คือ ที่เรียนของวัดในอดีต เช่น หอฉัน หอสวดมนต์ และวิหาร
         3.นักเรียนและครูในอดีต มี 3 ประเภท คือ ภิกษุ สามเณร และศิษย์วัด และในปัจจุบัน ก็มีครูเป็นผู้ให้ความรู้
         4.เวลาเรียน ในอดีตคือ ตอนพระว่าง ในปัจจุบันเวลาเรียนคือ เวลา 08.00-16.00  น. 
         5.เครื่องเล่าเรียนในอดีต คือ กระดานชนวน ดินสอพอ และปากกาไม้ไผ่ และในปัจจุบันคือ ปากกา ดินสอ กระดาษ คอมพิวเตอร์ 
         6.วิชาหนังสือ คือ หนังสือเรียน
         7.วิชาเลข คือ เลขคณิตวิธีต่างๆ
         8.ข้อบังคับการเรียน คือ ระเบียบวินัย การลงโทษ

8. การจัดการศึกษาที่มุ่งคนเข้ารับราชการตรงกับสมัยใด จงอธิบาย ยกเหตุผล
     ตอบ ตรงกับรัชกาลที่ 5 เพราะต้องการคนที่มีความรู้ความสามารถเข้ารับราชการและสามารถมาพัฒนาประเทศให้เท่าเทียมกับชาติตะวันตกในทุกๆด้าน

9. การปฏิรูปการศึกษาในยุคปัจจุบันท่านเห็นด้วยหรือไม่ จงอธิบาย ยกเหตุผล
     ตอบ เห็นด้วย เพราะมีการแบ่งขอบเขตในการพัฒนาการศึกษาอย่างชัดเจน อีกทั้งการกระจายอำนาจให้สถานศึกษา ทำให้ประชาชนมีสิทธิในการศึกษาหาความรู้อย่างเท่าเทียมกัน และการจัดการศึกษาได้มุ่งเน้นในเรื่องคุณภาพมากยิ่งขึ้น ทำให้ผู้เรียนมีศักยภาพสูงขึ้นจากเดิม และมีการนำเทคโนโลยีมาใช้กับการศึกษามากขึ้น ทำให้การเรียนสามารถเรียนทางไกลและสะดวกในการใช้สื่อค้นคว้าความรู้ได้ง่าย และทั้งนี้ขึ้นอยู่กับตัวผู้เรียนที่สามารถประยุกต์ใช้กับบทเรียนนั้นได้

10. ท่านเข้าใจการจัดการศึกษาเข้าสู่สมาคมอาเซียน มียุทธศาสตร์ที่สำคัญอย่างไร
     ตอบ มียุทธศาสตร์ที่สำคัญ คือ การสร้างความตระหนักในหลักสูตรระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษา  เตรียมบุคลากรครูและนักเรียนเพื่อรับรองและขยายโอกาสทางการศึกษา และเพิ่มคุณภาพการศึกษา การจัดมาตรฐานการศึกษา การศึกษาตลอดชีวิตและการพัฒนาวิชาชีพครูที่สอดคล้องกับตลาดแรงงานและเศรษฐกิจของยุคโลกาภิวัตน์